မဂၤလာေဆာင္ ပြဲတစ္ပြဲ အဆင္ေျပေျပ ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕ ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ စီစဥ္ရတာ လြယ္တဲ့ ကိစၥေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
မိန္းကေလး တစ္ေယာက္အတြက္ တစ္သက္မွာ တစ္မဂၤလာ ဆိုတဲ့အတုိင္း ပြဲလယ္တင့္ေစဖို႔ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္မႈေတြလည္း မ်ားလွတာေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈေတြကို မလြဲမေသြ ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေတြကို ေက်ာ္လႊားသြားႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္း ရွစ္ခုကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
(၁) အစီအစဥ္ ခ်မွတ္ပါ
မ်ားျပားလွတဲ့ ကိစၥေတြၾကားမွာ စိတ္ဖိစီးမႈေၾကာင့္ သင့္ကို စိုးရိမ္ပူပန္မႈ၊ မြန္းက်ပ္မႈနဲ႔ ေမာပန္းႏြမ္းနယ္မႈေတြ ခံစားရႏိုင္တယ္လို႔ Prof: Scott Sheperd က ဆိုပါတယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈကို အႏိုင္ယူဖို႔ အတြက္ မဂၤလာေဆာင္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လုပ္ေဆာင္သင့္တာေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေတြးေတာၿပီး အစီအစဥ္ ခ်မွတ္ပါ။ ဘယ္လို အဆင္မေျပမႈမ်ဳိးေတြနဲ႔ ႀကံဳလာပါေစ စိတ္ကို ေအးေအးထားၿပီး ေျဖရွင္းႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းကို ေတြးေတာ လုပ္ေဆာင္ပါ။ အမွားအယြင္း၊ အလြဲအမွားေပၚက သင့္စိတ္အာ႐ံုကို ဖယ္ရွားၿပီး လုပ္ေဆာင္သင့္တာကိုသာ အာ႐ံုစူးစိုက္ လုပ္ေဆာင္ပါ။
(၂) ေတးဂီတကို နားဆင္ပါ
သံစဥ္ေတးသြားေတြ နားဆင္ေပးတာက စိတ္ဖိစီးမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္တဲ့ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းတစ္ခုပါလုိ႔ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ Monash University က သုေတသီေတြက ဆုိပါတယ္။ ၿငိမ့္ေညာင္းတဲ့ ေတးဂီတက ဦးေႏွာက္နဲ႔ အာ႐ံုေၾကာ အဖြဲ႔အစည္းကို တည္ၿငိမ္ေစၿပီး ေသြးတုိးက်ေစတာနဲ႔ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္တာ စတဲ့ အက်ဳိးရလဒ္ေတြ ခံစားရႏိုင္တာေၾကာင့္ မဂၤလာ ကိစၥေတြနဲ႔ မအားလပ္ေပမယ့္ ေတးဂီတကို မအိပ္ခင္ အခ်ိန္ေလးမွာ ခဏေလာက္ အခ်ိန္ေပးၿပီး နားဆင္မယ္ဆိုရင္ မနက္ အိပ္ရာထခ်ိန္မွာ စိတ္ၾကည္လင္ လန္းဆန္းေနပါလိမ့္မယ္။
(၃) ငါးစားပါ
အိုမီဂါ-၃ အဆီႂကြယ္ဝတဲ့ ငါးစားတာက စိတ္ၾကည္ႏူးမႈ ျဖစ္ေစတဲ့ ဆီ႐ိုတိုနင္ ေဟာ္မုန္း ပမာဏကို ျမင့္တက္ေစတယ္လို႔ National Institutes of Health ရဲ႕ သုေတသီေတြက ဆုိပါတယ္။ ငါးေတြထဲက ဆယ္လမြန္ငါးက အိုမီဂါ-၃ အႂကြယ္ဝဆံုးပါ။ တူနာငါး ဒါမွမဟုတ္ သစ္ခ်သီးေတြ စားေပးလုိ႔လည္း ရပါတယ္။
(၄) ေကာ္ဖီ ေလွ်ာ့ေသာက္ပါ
ကဖင္းဓာတ္က အာ႐ံုေၾကာ အဖြဲ႕အစည္းကို လႈံ႔ေဆာ္တာေၾကာင့္ မဂၤလာေဆာင္ရက္ နီးလာခ်ိန္မွာ ေကာ္ဖီကို သင္ေသာက္ေနက် ပမာဏေအာက္ ေလွ်ာ့ေသာက္သင့္ပါတယ္။ ေသြးထဲမွာ ကဖင္းဓာတ္ေတြ မ်ားေနပါက ကဖင္းရဲ႕ လႈံ႔ေဆာ္မႈေၾကာင့္ အာ႐ံုေၾကာ စနစ္က အနား မရေတာ့ပါဘူး။ ေကာ္ဖီေသာက္မယ့္အစား လက္ဖက္စိမ္း လက္ဖက္ရည္ ေသာက္ပါက အမိုင္ႏိုအက္စစ္တစ္မ်ဳိး ျဖစ္တဲ့ အယ္လ္သီရာနင္း ပါဝင္လို႔ ဦးေႏွာက္ကို ၿငိမ္းခ်မ္းေစပါတယ္။
(၅) ၿပံဳးရႊင္စြာ ရယ္ေမာပါ
ရယ္ေမာတဲ့အခါ သင့္ႏႈတ္ခမ္းေတြသာ မကဘဲ မ်က္ႏွာမွာရွိတဲ့ ႂကြက္သားေတြကိုပါ အသံုးျပဳရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မ်က္စိတစ္ဝိုက္မွာ ရွိတဲ့ ႂကြက္သားေတြကို အသံုးျပဳရပါတယ္။ ရယ္ေမာတာက သင့္ဦးေႏွာက္ ခံစားမႈ အပိုင္းအတြက္ အက်ဳိးရွိေစပါတယ္လုိ႔ ဆန္ဖရန္စစၥကိုရဲ႕ University of California က လုပ္တဲ့ သုေတသနေတြက ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
(၆) အားကစားခန္းမ သြားပါ
ဘယ္လို အားကစားနည္းမ်ဳိး ျဖစ္ပါေစ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈရွိၿပီး သင့္စိတ္ခံစားမႈကိုလည္း ျမႇင့္တင္ေပးတယ္လို႔ Columbia University က ပါေမာကၡ Michael McKee က ဆိုပါတယ္။ ေအ႐ိုးဗစ္ ေလ့က်င့္တာနဲ႔ ေယာဂ ေလ့က်င့္တာေတြက သင့္ဦးေႏွာက္မွာ အန္ေဒၚဖင္ေဟာ္မုန္း ထြက္ေစၿပီး စိတ္ဖိစီးမႈကို ေျပေပ်ာက္ေစပါတယ္။
(၇) ဗီတာမင္ဘီအုပ္စု ပါေအာင္ စားပါ
American Journal of Clinical Nutrition ရဲ႕ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေလ့လာခ်က္အရ သင္စားတဲ့ အစားအေသာက္ထဲမွာ ဗီတာမင္ဘီအုပ္စု ပါဝင္တာေတြ မ်ားမ်ား စားေသာက္တာက စိုးရိမ္ေသာက ျဖစ္ပြားမႈကို ၃၃ ရာခိုင္ႏႈန္း ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဦးေႏွာက္အတြက္ ကိုလင္း ထုတ္လုပ္မႈကို ျမင့္မားေစတာက သင့္စိတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တယ္လုိ႔ တျခားေသာ ေဆးသိပၸံ ပညာရွင္ေတြက ဆုိပါတယ္။ ပဲအမ်ဳိးမ်ိဳး၊ ဥအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ အေစ့အဆန္ေတြနဲ႔ ေဂၚဖီထုပ္ စတာေတြကို စားေပးပါ။
(၈) အေကာင္းဘက္က ေတြးေတာပါ
မဂၤလာေဆာင္မယ့္ ေန႔အတြက္ ႀကိဳတင္ ေတြးပူတာမ်ဳိး မလုပ္ပါနဲ႔။ ကားလမ္းယာဥ္ေၾကာ ပိတ္ဆို႔မႈေတြမ်ား ျဖစ္မလား၊ မိတ္ကပ္ ျပင္ဆင္မႈေတြနဲ႔ လိုက္ဖက္ပါ့မလား၊ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ရင္ လွပါ့မလား၊ အစားအေသာက္ေတြကေရာ အဆင္ေျပေျပမွ ျဖစ္ပါ့မလား၊ ဧည့္ခံပြဲလာတဲ့ ပရိသတ္ေတြ အားလံုးေရာ အဆင္ေျပပါ့မလားဆုိတဲ့ ေမးခြန္းေတြ အားလံုးကို အေကာင္းဘက္ကပဲ စဥ္းစား ေတြးေတာထားတာက သင့္ကို စိတ္ဖိစီးမႈေတြကေန လြတ္ေျမာက္ေစၿပီး စိတ္သက္သာရာ ရေစပါတယ္။
Credit;Yatanarpon